Stel je voor: je bent een vrouw op leeftijd, je woont sinds het overlijden van je man helemaal alleen in een huis op enige afstand van de “bewoonde wereld” en je beseft dat je af en toe wat warrig aan het worden ben. Hoe zou jij dan reageren als op een ochtend een enthousiaste vrouw op de stoep staat met de mededeling dat zij jou namens de overheid komt helpen? Dat is wat Ruth overkomt in de roman Tijgers in de nacht van Fiona McFarlane.
Hoe je over een boek denkt en wat je van het verhaal verwacht, wordt door de persoonlijke situatie van de lezer beïnvloed. Dit durf ik met overtuiging zo te stellen, want ik heb het letterlijk kunnen ervaren tijdens de Megaleesclub van Meulenhoff Boekerij, onderdeel van het door deze uitgeverij georganiseerde Boekenbloggersevent (14 juni j.l.). Ter voorbereiding op die dag hadden de deelnemers (waaronder ik) het boek toegezonden gekregen. In mijn groep zaten ervaren bloggers over thrillers en spannende verhalen. Zij waren niet bijzonder onder de indruk van de plot van dit boek. Ikzelf had van tevoren niet bedacht dat het een spannend boek zou kunnen zijn, dus ik heb het meer in de verwachting van een roman gelezen. En dan stoort het veel minder dat misschien al relatief snel in het boek blijkt wat er aan de hand is. Het lijkt mij daarom voor een uitgever uitermate van belang om het juiste etiket aan een boek mee te geven in de promotionele uitingen.
Het verhaal van Ruth komt heel rustig op gang, precies zoals je mag verwachten bij een wat oudere vrouw. Haar beide zonen wonen ver weg en hoewel er regelmatig telefonisch contact is, moet Ruth zich toch voornamelijk zelf redden. De grote vraag is natuurlijk of zij dat (nog wel) kan. Zij maakt angstige nachten door in de overtuiging dat er een tijger door haar huis sluipt. Logisch toch dat zij hulp krijgt? Frida deed mij in eerste instantie denken aan Mma Ramotswe uit de serie boeken van Alexander McCall Smith, zoals Het geheim van de krokodil. Mma Ramotswe heeft haar eigen (vrouwelijke) detectivebureau en al rooibos-thee drinkend lost zij allerlei problemen op geheel eigen wijze op. Gemoedelijk is het woord dat mij bij haar te binnen schiet. Maar is Frida ook zo gemoedelijk?
Ik vind dat de schrijfster een mooie spanningsboog heeft gemaakt tussen de zich langzaam maar zeker aftekenende dementie van Ruth en de ware beweegredenen van Frida (en haar neef). Je kunt je helemaal inleven in de twijfels van Ruth of zij de controle kwijtraakt of dat er doelbewust iets anders aan de hand is. Het maakte mij als lezer weer bewust van hoe het moet zijn als jouw gewone leventje begint af te takelen. En niet alleen wat dat voor de persoon in kwestie zelf betekent, maar ook voor haar/zijn omgeving. Dit komt schitterend naar voren in de roman De Grens van de Finse schrijfster Riikka Pulkkinen (Arbeiderspers). Daarin maken wij kennis met Anja, een 53-jarige literatuurprofessor, die worstelt met de belofte die zij ooit aan haar man heeft gedaan. Zij heeft hem beloofd hem uit zijn lijden te verlossen op het moment dat hij de controle over zijn eigen leven kwijt zou zijn. Zo’n logisch, invoelbare belofte …. zo moeilijk om daar op het cruciale moment mee om te gaan. Beklemmend, menselijk beschreven. Prachtig. In De Grens zijn nog meer verhaallijnen verwerkt, waardoor ik blij ben dat ik deze roman heb gelezen.
Toevalligerwijs heb ik in relatief korte tijd meerdere boeken gelezen waarbij dementie/alzheimer een belangrijke rol speelt. Zo ook in De belofte van de Duitse schrijfster/journaliste Nadine Ahr (Querido). In dit op waargebeurde feiten gebaseerde verhaal gaat het juist om de belofte om elkaar nooit in de steek te laten, wat er ook gebeurt. En ook dan weer de keiharde werkelijkheid: niet iedereen wordt een LIEF oud omaatje of opaatje. Hoe graag je ook voor de persoon wil zorgen, je blijft zelf ook een mens, met gevoelens, verlangens, herinneringen en een toekomst.
Dementie is een sluipmoordenaar, net zoals de tijger die in het huis en in de gedachten van Ruth rondwaart. Hoe het met Ruth en Frida verder gaat? Denk je werkelijk dat ik dat nu ga vertellen? Vergeet het maar! Ik adviseer je om Tijgers in de nacht zelf in huis te halen.
Veel leesplezier!
theonlymrsjo
Tijgers in de nacht werd mij door Uitgeverij Meulenhoff ter beschikking gesteld. Hartelijk dank. Voor de overige genoemde boeken heb ik geput uit eigen collectie en de collectie van de openbare bibliotheek.
4 comments: On Sluipmoordenaars
Ik ben het met je eens dat de “tag” van een uitgever je interpretatie kleurt. Ook de kaft trouwens (al probeer ik daar niet op te letten, je doet het natuurlijk toch) Dus zo veel mogelijk zonder verwachtingen aan een boek beginnen is de boodschap. Bedankt voor deze vele leestips over een moeilijk thema. Omdat ik Alzheimer van heel nabij heb meegemaakt, aarzel ik om ze te gaan lezen. Maar misschien is dat dan weer een grens die ik over moet!
Dag Theetante, dank voor je persoonlijke reactie. Inderdaad is het heel dubbel om een dichtbij-boek te lezen. De Grens kan helpen, omdat Alzheimer daar aan de ene kant voortdurend een rode lijn is, maar aan de andere kant het boek niet beheerst. Maar zulke thema;s vereisen het juiste moment. En dat is voor iedereen weer anders.
Ik heb ook net mijn recensie over dit boek geplaatst, maar heb het inderdaad anders gelezen dan jij. De link met Alzheimer heb ik er niet uit gehaald, wel dat ze wat verward is, maar dat vond ik niet zo opvallend. Ik vond het wel een heel vreemd boek en zat aan het einde van het boek nog met heel wat vragen over dit boek.
Grappig dat ieder toch weer een eigen leeservaring heeft. En inderdaad, na afloop blijven er veel vragen over.