Iedereen is een optocht

Wat kan een mens zich toch vergissen! Wat kun je door een eigen vooringenomenheid totaal op het verkeerde been worden gezet. Dat overkwam mij bij Dertig dagen van Annelies Verbeke (uitgegeven bij De Geus). De omschrijving van een klusjesman die gelukkig is met zijn werkzaamheden in België en al doende ook nog zijn klanten van adviezen voorziet, in combinatie met een strak blauwe boekomslag met een lieflijk wit wolkje zorgde bij mij voor de nodige argwaan over de inhoudelijke kwaliteit van deze roman. Van meerdere kanten kreeg ik echter te horen dat Annelies Verbeke goed kan schrijven, dus vooruit, we nemen de gok en doen weer mee met de boekenbloggersleesclub Een perfecte dag voor literatuur.

En inderdaad: wat kan die Verbeke schrijven! Prachtige zinnen die je dwingen om rustig te lezen. Wat meteen opvalt is de opbouw van het boek. Het eerste hoofdstuk heeft het nummer 30 en zo wordt er hoofdstuk na hoofdstuk afgeteld naar 1. Voor de hoofdpersoon in deze roman is overigens deze aftelling totaal niet zichtbaar of voelbaar. Ook voor mij als lezer blijft tot het allerlaatste hoofdstuk een vraagteken waarom het boek Dertig dagen heet. Maar als dat eenmaal duidelijk is, dringt ook meteen de betekenis van de boekomslag door, met dat lieve witte wolkje. Nooit zal ik nu nog denken dat dit wolkje een frivool leventje leidt, hoog aan de hemel en dat op aarde alles pais en vree is.

De klusjesman luistert naar de naam Alphonse. Hij is overduidelijk niet van Vlaamse komaf en dat is in het hele boek merkbaar. Onderwerpen als racisme en bot gedrag van mensen door onwetendheid en onbekendheid komen meer dan terloops aan de orde. Via buurman Willem weet Verbeke een brug te slaan tussen de geschiedenis van de Eerste Wereld Oorlog en onze huidige, wereldse, samenleving en werkelijkheid. Daarmee is het overigens geen aanklacht of politiek boek geworden. Boven alles is dit indrukwekkende, meeslepende, tot nadenken stemmende literatuur. Ik weet niet of ik alle bedoelingen van de schrijfster ontdekt en begrepen heb, maar dat vind ik zelf eigenlijk niet relevant. Ik heb puur genoten van de sfeer, de onderlinge verstandhouding tussen Alphonse en zijn vriendin Kat, maar ook met vrienden, buren en klanten. Verbeke doorspekt dit alles (logischerwijs, aangezien zij zelf uit België komt) met voor mij nieuwe (Vlaamse) woorden, die zij voorts ook inzet om de cultuurverschillen, de verschillen in karakter en temperament en de (on)zelfstandigheid van mensen aan te zetten.

Alphonse constateert regelmatig, hardop of juist in conversatie met zichzelf, dat elk mens meerdere kanten kent. En afhankelijk van situatie en omstandigheden komen bepaalde “personages” meer naar voren. De dappere, de sterke, de bange, de dansende etc. Oftewel iedereen is (in zichzelf) een optocht. Hij merkt dat bij zijn klanten, die worstelen met bepaalde problemen. De klusjesman is voor die klanten een praatpaal, door zijn uiterlijke onverstoorbaarheid roept hij blijkbaar op dat zij tegen hem beginnen aan te praten. En dat heeft dan weer een therapeutische uitwerking, waardoor in die klant een ander personage naar voren komt om de specifieke acties die nodig zijn uit te gaan voeren.

De manier waarop de schrijfster af en toe even iemand anders aan het woord laat (door de tekst cursief te drukken) vind ik verfrissend leuk. Hond Björn zou ik het liefste zo in mijn armen sluiten. Met zijn hijgerig “baas baas baas” doet hij mij erg denken aan ons eigen hondje Tim. Tim begon helaas een beetje te dementeren (ja echt, dat bestaat bij honden) en dat maakte dat wij niet goed meer voor hem konden zorgen. Bijna een jaar geleden hebben wij hem toevertrouwd aan de goede zorgen van het Seniorenhuis van het Dierentehuis ‘s-Hertogenbosch.

Om terug te komen op dat “verkeerde been” zal ik melden wat ik vooraf voor soort roman verwachtte. Ik meende te maken te krijgen met een boek in het genre van Hotel aan zee van de Ierse, inmiddels overleden, Maeve Binchy (Van Holkema & Warendorf) In die roman draait het om de vrouwelijke hotelier Chicky Starr, die een aantal gasten in haar hotel ontvangt. Deze gasten dragen allemaal hun eigen problemen met zich mee en langzaam maar zeker worden de levensverhalen duidelijk. Chicky weet dan vaak net even iets te doen, voor te stellen, aan te raden of te zeggen waardoor de meeste gasten grip krijgen op hun probleem en met een opgeheven hoofd en een positieve kijk op de rest van hun leven uiteindelijk het hotel verlaten. En uiteraard zijn zij de gastvrouw diep dankbaar voor het warme gevoel dat zij hen heeft gegeven. Prima boek voor tussendoor, maar dit moet je (althans ik) doseren: niet te vaak en niet te veel van dit soort boeken achter elkaar lezen.

Mocht jij een zelfde associatie hebben bij het lezen van de omschrijving van Dertig dagen, dan raad ik jou ten zeerste aan om alle vooroordelen over boord te zetten. Lees dit boek, lees het in jouw eigen tempo, herkauw het en maak het eigen. Het is deze inspanning waard.

Veel leesplezier!

theonlymrsjo

Via deze link kun je de meningen van mijn medebloggers lezen.

Hartelijk dank, Uitgeverij De Geus, voor het uitgeven van deze roman en het aan mij beschikbaar stellen van een leesexemplaar.

5 comments: On Iedereen is een optocht

Leave a reply:

Your email address will not be published.