Het gebeurt bijna nooit. Het gebeurt bijna nooit dat ik tijdens het lezen van een boek geen associatie voel opkomen met een ander boek. Gelukkig maar, want het leggen van dwarsverbanden tussen gelezen boeken is één van de kenmerken van mijn boekenblog. Dus als het dan toch een keer zo is dat ik niet direct een vergelijk zie of juist een tegenstelling, dan is het toch even lastig om een blogpost te schrijven. En die blogpost moet er uiteindelijk wel komen, omdat dat nu eenmaal de “tegenprestatie” is voor het toegezonden krijgen van een leesexemplaar.

Waar het dit keer om draait is de roman Sr. van de Vlaamse auteur Bavo Dhooge (De Geus). Ik had nog nooit van deze schrijver gehoord, terwijl hij al een flink aantal publicaties op zijn naam heeft staan. Sterker nog: de teller staat op 100. Maar dit boek is van een andere orde dan zijn overig werk. Hij heeft naam gemaakt met spannende verhalen, pure fictie dus, terwijl in Sr. zijn eigen leven centraal staat.

Mijn aandacht voor dit boek was getrokken door een opmerking dat Dhooge een boek over zijn vader heeft geschreven omdat die vader jong is overleden. Boeken met die achtergrond hebben mijn extra interesse, naar alle waarschijnlijkheid omdat mijn eigen moeder jong is overleden.

Wat er bij Dhooge gebeurde, is ongeveer het tegenovergestelde van hoe het bij mij ging. Ik ben mij er eigenlijk altijd bewust van geweest hoe (niet) oud mijn moeder is geworden. Dit is pas anders geworden nu ik zelf inmiddels al een paar jaar ouder ben dan zij ooit is geworden. Het is voor mij geen issue meer. Bij Dhooge is het vroege overlijden van zijn vader eigenlijk juist geen thema geweest, tót het moment dat hij ongeveer even oud is als zijn vader is geworden.

Dhooge (Jr.) krijgt op zijn 43e en na boek nummer 100, te kampen met een ernstig writersblock en besluit zelfs helemaal met schrijven te stoppen. Dhooge wil zichzelf in dat proces zo veel mogelijk onzichtbaar maken. Daarom wil hij ook zeker weten dat hij geen profiel meer heeft op Facebook. En daar stuit hij op een verrassing: er is een pagina van Bavo Dhooge met een recente statusupdate. En ook nog eens een foto waarop Jr. in eerste instantie zichzelf herkent tot hij zich realiseert dat het zijn vader betreft. Vader en zoon hebben immers dezelfde naam en ook qua uiterlijk kun je niet ontkennen dat zij familie zijn. Deze onverwachte vondst op Facebook zet een aantal zaken in beweging. Hoe Jr. omgaat met zijn writersblock en de onthullingen over zijn vader  is wel zo’n beetje de rode draad in het boek.

Maar bovenal is het een ode aan zijn vader, in een bijzondere vorm, want je bent schrijver of niet 🙂 . Dhooge Jr heeft naast zijn eigen verhaallijn, steeds een “herinnering” aan zijn vader beschreven alsof Sr. destijds niet overleden is, maar nog steeds leeft. Dat geeft aan het geheel een heel aparte beleving.

In mijn familie (vooral aan vaders kant) is het niet ongebruikelijk dat een verhaal met meer geuren en kleuren wordt verteld dan de werkelijkheid rechtvaardigt. Wij houden wel van een beetje theatraal overdrijven om duidelijk te maken wat de kwestie is. Alles letterlijk geloven is dus geen goed idee, maar er zit wel altijd een grote kern van waarheid in. Bij Dhooge gaat het precies anders. Hij verzint meerdere levensverhalen voor zijn op 41-jarige leeftijd overleden vader. Hij beschrijft het zo levensecht dat je er bijna in gaat geloven dat vader niet dood is.

Het boek bestaat uit twee delen. In het eerste deel wordt met name geschreven vanuit de zoon richting de vader (waarbij de hoofdstukken vanuit de vader geschreven Vadervariaties heten), terwijl in het tweede gedeelte de vader ook schrijft over de zoon (en de hoofdstukken vanuit de zoon schuilgaan onder de aanduiding Zoonsverduistering). Op een gegeven moment heb je dus geen idee meer of je non-fictie of fictie zit te lezen. Wat is er nu van waar en wat is ontsproten aan het schrijversbrein? En maakt dat eigenlijk wat uit? Het geheel is boeiend, hoewel het wel een boek is wat je moet doseren. Achter elkaar doorlezen zit er, althans voor mij, niet in. De inhoud is het ook waard om rustig te lezen en over na te denken.

Wat mij tijdens het lezen niet gebeurde, gebeurt nu tijdens het schrijven van deze blogpost wel: er komt alsnog een associatie met een ander boek omhoog, hoewel totaal niet op stijl of inhoud. Ik heb namelijk ooit een blogpost geschreven met als titel Zo Vader Zo Zoon?, naar aanleiding van de roman De tafel van Tarzan van Xander Jongejan (Brave New Books). Een compleet ander boek, maar waarin een vader-zoonrelatie wel een belangrijke plek inneemt en waar de gebeurtenissen beurtelings vanuit het perspectief van de vader en het perspectief van de zoon wordt beschreven.

Uit Sr. kan ik niet goed opmaken wat de zoon nu eigenlijk van de vader vindt. De vader was zeker geen makkelijk personage, de moeder van Jr. heeft ook best wel wat met hem te stellen gehad. Toch vermoed ik dat de schrijver, ondanks alles, bij het ouder worden zijn vader steeds meer mist. En dan is dit boek wel een hele mooie manier om de vader in ere te houden.

Veel leesplezier!

theonlymrsjo

Van De Geus – Singel Uitgeverijen heb ik (maanden geleden) een leesexemplaar van Sr. ontvangen, waarvoor uiteraard mijn grote dank.