Ben jij al naar de Barbie film geweest? Nee? Ik ook niet 🙂 Ik heb trouwens nooit een Barbie gehad, wel een aantal Sindy’s die ik destijds een stuk “echter” vond dan zo’n enge, niet in verhouding zijnde, Barbie-pop. Maar het kon mij hoe dan ook niet echt boeien. Ik hield meer van mijn poppen van stof. De ene heette Oude Leen en de andere Jonge Leen (omdat ik beide poppen, na elkaar, had gekregen van tante Leny). En verder waren Groenstrikje (een soort kat met .. een groen strikje) en ezeltje Ozzie favoriete metgezellen in mijn prille jeugd. In mijn eigen levendige fantasiewereld hoorden zij volledig thuis. Ondanks mijn desinteresse in Barbie vermoed ik overigens dat ik wel nieuwsgierig genoeg ben om in de toekomst een keer naar de film te kijken, al was het maar omdat ik stiekem verwacht dat er onder al het roze een vileine, ironische ondertoon te ontdekken valt.
Waar ik de hype rondom de film graag nog even vermijd, ben ik al wel geïnteresseerd in de muziek die in de film wordt gebruikt. En zo stuitte ik op de geweldige Billy Eilish die ook een nummer voor de film geleverd heeft: What was I made for? In deze song komt de volgende tekst voor:
Takin’ a drive, I was an idealLooked so alive, turns out I’m not real Just something you paid for What was I made for?‘Cause I, II don’t know how to feel But I wanna try I don’t know how to feel But someday, I might Someday, I might
Dit liedje hoorde ik voor het eerst tijdens het lezen van de roman Schuld van Walter van den Berg (Das Mag). Ik zag meteen het personage Sandra voor mij. Sandra heeft een bijzondere relatie gehad met Marco, een marinier. En na het overlijden van Marco en het uit de gevangenis komen van Ron heeft zij een relatie met Ron. De manier waarop Van den Berg haar neerzet is zo treffend. Je ziet haar echt op haar manier nadenken over haar positie, over wat er van haar verlangd wordt en of/hoe zij daar invulling aan kan geven. Het zoeken, het volkomen geïsoleerd zijn van een eigen mening en eigen emoties, tja, dat past voor mij perfect bij het liedje van Eilish. Hoe het precies zit met Sandra en haar rol in het geheel laat ik graag in het midden. Daarvoor moet je echt dit boek lezen.
Naast Sandra worden meer karakters opgevoerd zoals Cor en zijn zingende broertje Ron. En verder is er een belangrijke verhaallijn voor Kevin (zoon van Ron) en kunnen we niet om Mo of Witte Mo (die eigenlijk Edwin heet) heen. De setting is Amsterdam Nieuw-West en hoewel ik zelf uit het “nette” Amsterdam-Zuid afkomstig ben, zijn de beschrijvingen en benamingen zo concreet dat ik het gevoel had mee te lopen of mee te rijden met de personages. Ook het voortdurend benoemen van waar het personage is, welke winkels in die straat hebben gezeten en er nog wel of niet meer zijn, de overdosis aan schijnbaar irrelevante details maken het geheel juist heel relevant. Het maakt duidelijk hoe de Amsterdammers uit dit boek leven, denken en handelen. Het is hun wereld en zij begrijpen elkaar vaak genoeg zonder al te veel woorden. Hun wereld hangt aan elkaar van handeltjes, van schulden inlossen en een apart soort loyaliteit.
Tijdens het lezen krijg je steeds meer door hoe de diverse onderlinge lijntjes lopen, wie van wie afhankelijk is en wie er aan de touwtjes trekt. Maar wat er voor mij bovenuit steekt is de relatie tussen Kevin en zijn vader Ron. Wat Kevin voor zijn vader overheeft is bijna pijnlijk tot op het bot en ik weet zeker dat noch Kevin noch Ron het woord loyaliteit zou gebruiken in verhouding tot elkaar. Maar dat is wel het woord dat komt bovendrijven. Van den Berg laat overtuigend zien dat een kind, ongeacht alles wat er gebeurt, altijd de alles overheersende neiging heeft om het “goed te doen”. Deze neiging leidt er helaas soms toe dat een kind er zelf aan onderdoor gaat of door het verkeerde voorbeeld van de ouder voor zichzelf niet heel handige keuzes maakt.
Op de Instagram-pagina van Walter van den Berg staat dat hij “schrijver is van goede boeken”. Daar ben ik het helemaal mee eens. Jaren geleden las ik ook zijn debuutroman Van dode mannen win je niet, toen nog binnen de helaas niet meer actieve leesclub Een perfecte dag voor literatuur. Vrolijk word je niet van het lezen van zijn boeken, het is hard, fout, rauw en zakelijk, het is een milieu dat ik zelf (gelukkig) niet ken. Het lijkt enerzijds vaak te gaan over een zichzelf in standhoudend systeem binnen families en relaties en daardoor een beetje uitzichtloos. Maar anderzijds weet Van den Berg toch altijd iets in zijn boeken te verstoppen waardoor je wat hoop voelt, hoop op verandering al is het maar voor één van de romanpersonages. En dat gevoel, dat sprankje licht en lucht, dat maakt zijn boeken voor mij zo ongelooflijk de moeite waard.
Veel leesplezier!
theonlymrsjo