Een foto van vroeger

Een oude kleurenfoto met daarop twee jonge mannen en een jonge vrouw. De armen om elkaar heen geslagen. Een drie-eenheid. Zij stralen blijdschap, levenslust en liefde uit. Zo mooi kan het leven zijn, zo mooi zou het leven kunnen zijn. Zo mooi is het leven geweest.

Van Uitgeverij Orlando mocht ik De blikman van Sarah Winman lezen. Van haar las ik eerder Toen god een konijn was en Het laatste jaar van Marvellous Ways. Winman heeft een bijzondere schrijfstijl die mij zeer aanspreekt, dus ik wilde deze roman dan ook graag lezen.

In deze roman draait het wat de personages betreft om de (jonge) mannen Ellis en Michael en toch ook Annie. Ellis en Michael komen allebei uit een milieu waar je niet jaloers op hoeft te zijn. Vaders met loszittende handjes en onomstotelijke ideeën over hoe een jongen of een man zich hoort te gedragen. Pas je niet in het plaatje? Dan slaat pa het er wel even in. De moeder van Michael is uit zijn leven vertrokken toen hij nog heel jong was. Na het overlijden van zijn vader komt hij te wonen bij Mabel en via haar komt hij, als twaalfjarige, in contact met Ellis en zijn moeder Dora. Het huwelijk tussen Dora en de vader van Ellis is ook niet echt om over naar huis te schrijven en eigenlijk komt het er op neer dat vader geen enkele interesse in Dora heeft.

Dora heeft ooit, terwijl zij in verwachting was van haar enige kind/zoon Ellis, op een kerstloterij een schilderij gewonnen. Een “Van Gogh”, met stralende kleuren, zonnebloemen en al. Zij is volledig door dit schilderij gefascineerd en beschermt het met haar leven. Ellis blijkt overigens heel verdienstelijk te kunnen tekenen en heeft altijd een schetsboek bij zich. Hij moet zijn moeder beloven de kunst nooit op te geven.

Er ontstaat een bijzondere vrienschap tussen Ellis en Michael. Na het overlijden van Dora, die ook door Michael op handen werd gedragen, komt deze vriendschap in een nieuwe fase. De vader van Ellis maakt overigens al snel duidelijk dat het over moet zijn met het gezwijmel met “kunst”, dus Ellis moet van school af en in een uitdeukerij gaan werken. Hij blijkt een uitzonderlijk talent te hebben om ook maar de minste afwijking in blik te kunnen vinden. Ik moest daarbij even aan mijn oom Eise denken, die midden vorige eeuw verbonden was aan de TU (toen nog TH) Delft. Zijn specialisme was aerodynamica, oftewel kortweg: de leer van de beweging van gassen, nog korter: de leer van luchtweerstand. Hij stond er om bekend dat hij bij ogenschijnlijk onzichtbare problemen met een testmodel of in de windtunnel het probleem kon localiseren door met zijn hand over het materiaal te glijden. Dat had ik voor ogen bij de alinea’s die Winman heeft besteed aan de (lange) tijd van Ellis in deze uitdeukerij.

De relatie tussen Ellis en Michael, met later de uitbreiding met Annie als echtgenote van Ellis, beheerst het hele boek. Winman gebruikt eerst het perspectief van Ellis, geeft vervolgens het woord aan Michael om uiteindelijk weer terug te keren bij Ellis. Dat Ellis het laatste woord krijgt is, als je eenmaal weet wat er allemaal gebeurd is, niet meer dan logisch. Door het variëren in perspectief komen beide mannen over als “echte” mannen ( 😉 ) Daar bedoel ik mee dat zij echt tot leven komen, het is haast alsof je hen kent.

Beide mannen maken een eigen ontwikkeling en ontdekking door wat betreft verliefdheden, liefde, fysieke aantrekkingskracht en begeerte. Dit klinkt allemaal misschien een beetje plat, maar Winman heeft dit verweven tot een prachtig, integer, liefdevol verhaal. Ik voelde regelmatig de wens om alle personen stevig te omarmen en een bemoedigende knuffel te geven. En oh, wat kan het leven mooi én wreed zijn.

Door het thema van een (liefdes)relatie tussen twee mannen kwam bij mij automatisch een andere prachtige roman weer in herinnering, namelijk Schittering van Margaret Mazzantini (Wereldbibliotheek). Deze roman heeft mij nadat ik het al lang uitgelezen had, nog behoorlijk beziggehouden. De ervaringen en levens van Guido en Constantino zijn compleet anders dan de levens van Ellis en Michael, maar dat maakte deze roman zeker niet minder indrukwekkend. Mazzantini heeft hiermee een knap staaltje schrijfwerk afgeleverd.

Nu ik drie boeken van Winman heb gelezen, slaat de verveling zeker nog niet toe. Zij weet mij steeds weer te charmeren met haar schrijfstijl en oog voor details. Winman verstaat wat mij betreft de kunst om op een hele kleine, beschermende manier, met lieflijke situaties en bewoordingen in weinig woorden een sfeer neer te zetten met steeds weer verder te ontdekken dimensies en lagen. De manier waarop zij over Ellis schrijft is totaal anders dan die over Michael. Ik moest wennen aan de overgang naar Michael, omdat ik enorm genoten had van de stijl in het Ellis-gedeelte (Ellis deed mij wat betreft opstelling en gedrag een beetje denken aan de (sociaal)onhandige en daardoor juist zo charmante Fred Fairly in De Engelenpoort van Penelope Fitzgerald (Karmijn). Klik gerust op de titel om nog eens na te lezen wat ik over die roman schreef), maar algauw blijkt dat de stijl van schrijven van Michael ook precies bij zijn personage hoort. Ik zag hem zwoegen en genieten, ik kon meevoelen met zijn angst voor de toekomst en zijn berusting wat betreft de onmogelijkheid van zijn enige echte liefde.

Ik vroeg mij in eerste instantie af waarom het verhaal van De blikman een aantal decennia terug is gesitueerd en niet in het heden. Dit wordt echter vanzelf duidelijk als je deze roman leest, want er zit een thema in dat in die tijd een totaal andere impact op mensenlevens had dan nu.

De blikman is een prachtige, lieve, menselijke, relatief korte roman. Ik heb ervan genoten en ik hoop dat vele lezers diezelfde ervaring zullen hebben.

Veel leesplezier!

theonlymrsjo

Mijn dank gaat uit naar Uitgeverij Orlando voor het beschikbaar stellen van een leesexemplaar. Mijn blogpost maakt deel uit van een blogestafette. Er komen de komende dagen dus nog meer leeservaringen online. Alle recensie zijn (uiteindelijk) via onderstaande websites te vinden:
charlottesboeken.blogspot.nl
https://indeboekenkast.wordpress.com
www.boeklovers.wordpress.com
www.tessaheitmeijer.com
www.leestafel.info
www.graaggelezen.blogspot.com
www.metdeneusindeboeken.blogspot.com
www.valeriesboekenwereld.wordpress.com
www.newordorder.nl
www.deleesclubvanalles.nl
www.biancaschrijft.nl

2 comments: On Een foto van vroeger

Leave a reply:

Your email address will not be published.